00 Nhạc Lý Và Ký Âm ABC

Tác giả : Ngô Càn Chiếu
15-02-2025

1. Giới Thiệu Nhạc Lý và Ký Âm ABC Trong Thời Đại Số

Nhạc lý là nền tảng quan trọng giúp chúng ta hiểu và viết nhạc. Để quãng bá và lưu trữ âm nhạc chúng ta cần có một hệ thống ký âm rõ ràng, giúp người tiếp cận một cách đơn giản và trực quan. Hiện nay, có nhiều phần mềm chuyên nghiệp hỗ trợ soạn nhạc như Encore, Finale, Sibelius, … Tuy nhiên, các phần mềm này đòi hỏi người dùng phải có kiến thức sâu rộng về ký âm truyền thống, cũng như làm quen với giao diện phức tạp. Quá trình nhập nhạc trên các phần mềm này thường mất nhiều thời gian, đòi hỏi thao tác với chuột hoặc bàn phím theo cách không trực quan đối với người mới bắt đầu.

Ký âm ABC mang đến một giải pháp đơn giản và hiệu quả. Bằng cách sử dụng ký tự văn bản, ABC cho phép người dùng ghi lại bản nhạc chỉ với một trình soạn thảo văn bản đơn giản trên máy tính, máy tính bảng, điện thoại di động hoặc bất kỳ thiết bị nào có thể nhập liệu. Điều này giúp cho việc ghi lại, chỉnh sửa và chia sẻ bản nhạc trở nên nhanh chóng và thuận tiện hơn.

3. Giới Thiệu Phần Mềm ABC Transcription Tools (abctools)

Để dễ dàng hơn trong việc thực hành ký âm ABC, chúng ta sẽ sử dụng phần mềm ABC Transcription Tools (viết tắt là abctools), được phát triển bởi Michael Eskin. Đây là một công cụ mạnh mẽ giúp chuyển đổi các đoạn nhạc ABC thành bản nhạc có thể xem và in ấn một cách trực quan.

abctools hỗ trợ:

  • Nhập ký âm ABC và tự động hiển thị bản nhạc.
  • Chuyển đổi ký âm ABC thành MIDI để nghe thử.
  • Hiển thị bản nhạc một cách trực quan trên trình duyệt web hoặc thiết bị di động.
  • Hỗ trợ nhiều chức năng chỉnh sửa và kiểm tra lỗi trong ABC.

Trong suốt cuốn sách này, tất cả các ví dụ minh họa và bài tập sẽ sử dụng abctools để đảm bảo tính thống nhất và tiện lợi cho người học.

Liên kết chính
https://michaeleskin.com/abctools/abctools.html		 Liên kết dự bị
QRC1 QRC1 QRC2 QRC2

Tính năng chính của abctools:

  • Nhập và xuất bản nhạc ở các định dạng ABC.

  • Phát lại bản nhạc bằng midi hoặc wav với bảy bộ âm thanh soundfonts khác nhau, cung cấp hơn 800 nhạc cụ chất lượng cao.

  • Luyện tập với Tune Trainer, giúp bạn tập bản nhạc từ tốc độ chậm đến nhanh dần.

  • Tạo sổ nhạc PDF chuyên nghiệp với trang bìa, mục lục, chỉ mục bài nhạc, tiêu đề, chân trang tùy chỉnh, liên kết, phần đầu bản nhạc (notation hoặc mã ABC thô) và mã QR để chia sẻ.

Ngoài ra abctool còn đề nghị rất nhiều tính năng khác, nhưng không thật sự cần thiết cho Nhạc Lý Cơ Bản nên sẽ không được nói đến ở đây.

4. Giới Thiệu Về Nốt Nhạc

Âm nhạc được tạo thành từ các nốt nhạc có cao độ khác nhau. Trong hệ thống ký âm ABC, các nốt nhạc được biểu diễn như sau:

  • C - Đồ
  • D - Rê
  • E - Mi
  • F - Fa
  • G - Sol
  • A - La
  • B - Si

Mỗi nốt có thể xuất hiện ở nhiều cao độ khác nhau, nhưng trong chương này, chúng ta chỉ tập trung vào dạng cơ bản của nốt đen.

Ví dụ về một chuỗi nốt nhạc đơn giản:

C D E F G A B

Trong ký âm ABC, các nốt này có thể được nhập vào phần mềm và hiển thị dưới dạng bản nhạc.

5. Nguyên Tắc Cơ Bản Của Ký Âm ABC

Hệ thống ký âm ABC sử dụng các quy tắc đơn giản để biểu diễn âm nhạc. Một bản nhạc ABC cơ bản có thể bao gồm các thành phần sau:

  • X: Số hiệu bài nhạc
  • T: Tựa đề
  • M: Nhịp
  • L: Độ dài nốt mặc định
  • K: Điệu tính (tông)

Ví dụ một bản nhạc ABC đơn giản:

X:1
T:Bản nhạc đầu tiên
M:4/4
L:1/4
K:C
C D E F | G A B c |

Khi nhập đoạn ABC này vào phần mềm abctools, nó sẽ hiển thị thành bản nhạc thực tế.

Chương này giúp bạn làm quen với phương pháp ký âm ABC và cách biểu diễn các nốt nhạc cơ bản. Trong chương tiếp theo, chúng ta sẽ đi sâu vào các yếu tố nhạc lý cơ bản truyền thống như khuông nhạc, dấu khóa và cách ghi nhạc đầy đủ hơn.